Waarzeggers op de huizenmarkt

Zal de rente blijven stijgen of gaat die straks weer omlaag? In de pensioenwereld kijken ze wel uit om daar voorspellingen over te doen. De houding van ‘de rente kan niet verder omlaag’ leidde een aantal jaar terug tot forse verliezen, toen de rente dus wel verder omlaag bleek te kunnen. Massale pensioenkortingen waren het gevolg.

In de huizenmarkt lijkt dit taboe op rentevoorspellingen minder aanwezig. Experts riepen de afgelopen jaren zonder gêne dat de hypotheekrente voorlopig laag zou blijven. Toen de hypotheekrente begon te stijgen, meenden sommige adviseurs dat het bij een lichte stijging zou blijven. Dat bleek niet het geval. De hypotheekrente ging in rap tempo omhoog en is nu bijna drie keer zo hoog als in januari.

Alle hypotheekrentes zijn fors gestegen, maar de rente voor een tien jaar vaste periode nog wat harder dan de rest. Daardoor is het traditionele prijsvoordeel ten opzichte van de langere rentevaste periodes kleiner dan ooit. In oktober was het verschil met twintig jaar vast slechts 0,25%-punt, zo blijkt uit een overzicht van hypotheekadviseur Van Bruggen Advies. De huizenkoper betaalt dus momenteel een schijntje om de rente langer vast te zetten.

Toch doet hij dit niet. Want wat blijkt, de meeste hypotheekaanvragers (bijna 50%) kiezen op dit moment voor een renteperiode van tien jaar vast, waar een half jaar geleden twintig jaar vast nog als favoriet gold. Nu kiest slechts een kwart nog voor twintig jaar vast.

Bij de afgesloten hypotheken, dus na ondertekening bij de notaris, was in september het aandeel tien jaar vast en twintig jaar vast al nagenoeg gelijk, rond de 38%. In januari lag het aandeel tien jaar vast nog op 15%, en twintig jaar op 57%, zo blijkt uit cijfers van Hypotheken Data Netwerk.

Mensen hebben door de gestegen hypotheekrente net dat beetje extra ruimte nodig om aan het gewenste hypotheekbedrag te komen. Dat zou de comeback van de tien jaar vast kunnen verklaren. Bij de berekening van het maximale hypotheekbedrag is de toetsrente bij twintig jaar immers hoger dan bij tien jaar vast. Maar doordat het verschil nu zo klein is, levert dat niet zoveel extra op.

Er lijkt daarom maar één verklaring mogelijk: de aanvragers hebben een rentevisie. Ze verwachten dat de rente weer gaat dalen. Ze balen natuurlijk sowieso dat ze niet een jaartje eerder die hypotheek afsloten, toen de rentes nog op laagterecords lagen. Maar blijkbaar hebben ze de hoop dat ze over tien jaar een gunstiger contract kunnen afsluiten.

Ook de stijging van het aantal hypotheken met variabele rentes duidt erop dat hypotheekaanvragers er niet vanuit gaan dat de rente blijft stijgen. De tijd zal leren of ze gelijk krijgen, en of huizenkopers een beter rentegevoel hebben dan pensioenfondsen.

Bron: FD d.d. 26-10-2022