Huizenkopers nemen grotere risico’s bij financiering dankzij krappe markt

Steeds meer huizenkopers laten de ontbindende voorwaarden weg in hun bod op een woning. Dat blijkt uit onderzoek van Independer en uit navraag bij diverse makelaars en banken. De partijen spreken van een zorgwekkende trend die voortkomt uit een zeer krappe woningmarkt.

Op navraag van NU.nl keek Independer naar een paar honderd hypotheekaanvragen in de afgelopen maanden, en daarin liet 30 tot 35 procent van de woningzoekenden weten dat ze geen ontbindende voorwaarden hebben afgesproken. Dan gaat het bijvoorbeeld om de voorbehoud van financiering of de voorbehoud van een bouwkundige keuring. Rabobank en ABN AMRO bevestigen deze ontwikkeling, maar onderbouwen dat niet met cijfers.

“Eerlijk gezegd schrik ik van dit percentage”, zegt hypotheekexpert Marga Lankreijer-Kos van Independer. “Het is momenteel een razendsnelle markt. Woningzoekenden laten de ontbindende voorwaarden weg om de verkoper tevreden te stellen, in de hoop dat ze zo een streepje voor hebben als potentiële koper. Met name in Amsterdam zie je het veel. Het lijkt bijna alsof je buiten de boot valt als je het risico niet wil nemen.”

Ontbindende voorwaarden beschermen klanten tegen hoge kosten

“De ontbindende voorwaarden zijn er om de klant te beschermen”, zegt Hans Sjouke Koopal, woordvoerder van ABN AMRO. Een veelvoorkomende ontbindende voorwaarde is het kunnen financieren van de woning. Mocht het na tekenen van het koopcontract niet lukken om de hypotheek rond te krijgen, dan moet de koper vaak een boete tot wel 10 procent van de aankoopsom betalen.

“Als ze deze laten vervallen, nemen ze extra risico’s”, aldus de woordvoerder. “Een BKR-toets, een mindere bestendigheid en hoogte van het inkomen of hogere lasten dan vooraf ingeschat zijn een aantal redenen waarom een financiering kan mislukken.

“Als je alles vooraf goed hebt uitgezocht, is het niet heel gevaarlijk”, zegt Lankreijer-Kos. “Maar in je nieuwe huis kunnen ook altijd lijken uit de kast komen, zoals achterstallig onderhoud als je geen bouwkundige keuring laat doen. Dat kunnen vervelende onverwachte kosten zijn.”

Hypotheekverstrekkers leggen documenten onder het vergrootglas

Banken en andere hypotheekverstrekkers zijn door strenge regelgeving secuur in het beoordelen van de financierbaarheid. Door de krapte op de woningmarkt, bieden veel mensen het maximaal financierbare. Zeker als ze een aantal keer naast een woning grijpen, nemen sommigen soms onverantwoorde risico’s. Onverwachte bijkomende kosten kunnen mensen diep in de schulden brengen.

“En daardoor kunnen ze nog lastiger een ander huis kopen, omdat die nieuwe schuld ook weer wordt meegewogen bij de acceptatie van een nieuwe hypotheek”, zegt Koopal van ABN AMRO.

“Helaas komt het weglaten van de ontbindende voorwaarden steeds vaker voor”, zegt Marc van der Lee namens NVM. “Het is een rechtstreeks gevolg van de krapte in de markt. Zeker in het lagere prijssegment kom je er anders haast niet tussen. Laat je daarom heel goed informeren voordat je een bod uitbrengt.”

De NVM pleit ervoor dat de kosten van een aankoopmakelaar voor starters aftrekbaar worden of meegefinancierd kunnen worden in de hypotheek, zodat minder mensen zonder makelaar een bod uitbrengen. “De makelaar kent de markt goed en zorgt ervoor dat je geen onverantwoorde risico’s neemt. Want aan de marktsituatie kunnen wij niets veranderen.”

“Het liefst wil je meer zekerheid van een bank vóórdat je een bod gaat doen”, zegt Marga Lankreijer-Kos. “Nu kun je pas een hypotheekaanvraag doen nadat je een huis hebt gevonden. Je kunt ook denken aan het verplicht stellen van ontbindende voorwaarden. Een huis is niet hetzelfde als even een broodje kopen. Zolang er niets verandert, adviseren wij om de ontbindende voorwaarden niet weg te laten.”

Bron: NU.nl d.d. 15-03-2021